Oudheidkundige Vereniging "Oud Vorden"

Zoeken

Binnenkort

Open Monumenten Dagen

14 en 15 september Open Monumenten Dagen. Expositie met als thema ‘Migratiestromen in de Achterhoek’, aangevuld met teksten en foto’s over Vordense migranten. Details bij Agenda

 

Sociale media

Almenseweg 33

Gruwel

Beschrijving

Huidige boerderijnaam

GRUWEL

Huidig adres

Almenseweg 33 [laatste wijkadres C 221]

Wijk

Veldwijk

Oudste vermelding

1465: Gruwelsguet (1)

Oude benamingen

1474: Grouwelskamp (2); 1492: t goet toe Gruwelt (3);

1626: Greuwel, Grouwels goet; 1651: Groul; 1663: Growell

Betekenis naam

De naam Gruwel zou verbonden zijn met de teelt van boekweit: grut(ten), gort (in Oost-Ned. nog gebruikt in watergruwel (4)

Een grouwel was een zgn. koudslachter, een verwerker van kopvlees, restvlees en orgaanvlees met boekweitmeel (4)

Reesink merkt op dat het zeer onwaarschijnlijk is dat de naam verwijst naar een  gruwelijke gebeurtenis, zoals lang gedacht is (4)

Andere vermeldingen

 

Verpondingskohier van Kreynck 1646

Grouwel [an 't huis te Vorden]

Leenaktenboeken Gelre/Zutphen

 

Kadaster 1832

Sectie K nr. 753

Bouwjaar

Eind 18e eeuw; jaartal 1829 in sluitsteen

Verbouwing

1829: ingrijpende verbouwing (5) (de boerderij moet dus eerder gebouwd zijn);

1930: ingrijpende verbouwing voorhuis (5);

1980: veranderen bestaande boerderij (6)

Type boerderij

Hallenhuis, half riet, half pannengedekt

Monument

 

Eigenaren

1465: Gerijt van Hacforden, heer van Vorden (1)

1482: zoon Derick van Hackforde (x Agnes van Harf/Herve) (7)

1484: broer Jacob van Hacfort x Margarieta van Essen (8)

1509: Agnes van Harf/Herve, wed. Derix van Hackfort draagt haar goederen over aan haar schoonzuster Margarieta van Essen, wed. van Jacob van Hackfort (9)

1509: zoon Hendrik van Hackfort (x Maria van Munster) (10)

1518: dochter Catharina van Hackfort (10)

1533: zuster Henrica van Hackfort (x Hayo Ripperda tot Vorden) (10)

1561: zoon Maurits Ripperda (10)

1618: zoon Adolf Ripperda, daarna broer Peter Vincent Ripperda (10)

1647: zoon Maurits Herman Ripperda (9,10)

1690: zoon Vincent Willem Ripperda (10)

1692: zuster Anna Margaretha Ripperda (x 1694 Willem Hendrik Carel Ripperda) (10)

1717: zoon Maurits Carel George Willem Ripperda (x 1724 Anna Maria Dorothea van Lintelo) (10)

1775: douar. Anna Maria Dorothea Ripperda-van Lintelo verkoopt aan Frederik Robbert Toewater (9)   

1813: Berend Zweverink (11)

1861: schoonzoon Garrit Willem Winkel (12)

1899: Gerritjen Lentink, wed. Garrit Willem Winkel + 4 kinderen: Goosen, Jan Berend, Gerhard en Lammerdina) (12)

1902: zoon Goosen Winkel (12)

1926: broer Jan Berend Winkel en zuster Lammerdina Winkel (12)

Bewoners

1492: die bouwman Willem (3)

1580: Drees Greuwel /Dries op Grouwels goet x Jenneken Hendriks (13)

< 1606: wed. Jenneken Hendriks 2x Jan Gerritsen Gruwell (14)

1638: Tonnis Gruwel x Marie (komen van Heyinck) (4)

1653: dochter Geritijen Tonnissen x Jan Lambertsen op het Grouwel [laten zoon Gerit dopen]

1653: Harmen Grouwel x  Jenneken Jansen Bukker

1662: wedr. Harmen Tonnissen 2x Engele Petersen Lentinck

1696: zoon Ger(r)it Hermansen op ’t Gruwel x Tonnisken Peters (9) [laten 3 kinderen dopen]

1717: zoon Jan Gerritsen op het Gruwel  x Anna Maria Gerritsen [laten 6 kinderen dopen]

1729: wed. Anna Maria Gerrits(en) 2x Willem Smeenk op 't Gruwel

1734: wedr. Willem Smeenk 2x Catharina Lenderink

1742: wedr. Willem Smeeink op 't Gruwel 3x Theunisken Jacobs/Theuntjen Nienhuis/Toontjen Nieuwenhuis

1748: wedr. Willem Smeink op 't Gruwel 4x Megtelt Aerensen

1763: zoon Evert Jan Smeink x Elsken Keijenbargs

1789: Berent Lammerts op Gruwel

1804: Berend Termeulen Zweverink 1x Maria Bettink

1805: wedr. Berend Zweverink 2x Harmina Holterman

1847: dochter Janna Fredrika Zweverink x Garrit Willem Winkel

1852: wedr. Garrit Willem Winkel 2x Garritjen Lentink

1899: zoon Jan Berend Winkel x Christina Gotink

1917: Berend Jan Bosch x Harmina Voskamp

1930: wedr. Goosen Winkel (broer van Jan Berend Winkel) 2x Willemina Groot Nuelend

1935: wedr. Goosen Winkel en zoon Goosen Winkel x Hermina Frederika Keuper

Bijzonderheden omgeving boerderij

Er is een wagenschot geweest met het opschrift B.Z. 1813 (=Berend Zweverink)(11)

Jaartal 1829 in sluitsteen

Bronnen

(1) RAZ: Inventaris Archief Vrouwenconvent Heer Hendrikshuis. Toeg.nr. 356, inv.nr. 914 (oorspr. inv.nr. 85)

(2) RAZ: Inventaris Archief Kapittel van St. Walburgis 1059-1606. Regestenlijst. Arch.nr. 325. Afschrift in Liber Camerae (inv.nr.3), f.96

(3) GA: Kohier pontschatting 1492. Toeg.nr. 0001, inv.nr. 4927 [Transcriptie Ben Wullink, zie www.vordensverleden.nl]

(4) H. Reesink, 2019. Bouw- en cultuurhistorische waarde van boerderij het Gruwel in Vorden

(5) Historisch boerderijonderzoek, 2002. De Graafschap, bouwhistorische waarneming 75 door F.J.T. Grovestins i.s.m. A. Viersen, uitg. SHBO

(6) ECAL: Gemeentebestuur Vorden. Bouwvergunningen 1940-2004. Toeg.nr. 1529, inv.nr. 136

(7) RAZ: ORA Stad Zutphen 1445-1811. Regesten Vorden. Arch.nr. 0010, inv.nr.461 [Transcriptie BW]

(8) RAZ: Inventaris Archief St. Anthony Groote Broederschap 1451-1934. Arch.nr. 84, inv.nr. 127

(9) RAZ: ORA Scholtambt Zutphen. Opdrachten, vestenissen en andere voluntaire akten.Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 215, 235, 242, 243 [Transcriptie BW]

(10) A. Tengbergen, 1971. De acht kastelen van Vorden

(11) R. Kater et al., 1996. Boerderij- en veldnamen in Vorden

(12) GA: Digilegger (Kadaster)

(13) J. Renema, 2000. Twee keer Herbert in: OTGB jrg. 17, p.56    

(14) G. Hesselink, 1995. Stamreeks Korterink/Joostink/Veltmaat in: OTGB jrg. 12, p.15

Bijzondere documenten

 

Opgesteld door

JBT

Laatst bijgewerkt

12-01-2021

Overige bijzonderheden

De familie Winkel is eigenaar van zowel Gruwel als Gazoor. Dat maakt dat de bewoningsgeschiedenis sterk verweven is.

Foto's

Nrs. 1 t/m 5: Gerard W. Klunder, Vorden; luchtfoto: fam. Winkel