Beschrijving
Huidige boerderijnaam |
GRUWEL |
Huidig adres |
Almenseweg 33 [laatste wijkadres C 221] |
Wijk |
Veldwijk |
Oudste vermelding |
1465: Gruwelsguet (1) |
Oude benamingen |
1474: Grouwelskamp (2); 1492: t goet toe Gruwelt (3); 1626: Greuwel, Grouwels goet; 1651: Groul; 1663: Growell |
Betekenis naam |
De naam Gruwel zou verbonden zijn met de teelt van boekweit: grut(ten), gort (in Oost-Ned. nog gebruikt in watergruwel (4) Een grouwel was een zgn. koudslachter, een verwerker van kopvlees, restvlees en orgaanvlees met boekweitmeel (4) Reesink merkt op dat het zeer onwaarschijnlijk is dat de naam verwijst naar een gruwelijke gebeurtenis, zoals lang gedacht is (4) |
Andere vermeldingen |
|
Verpondingskohier van Kreynck 1646 |
Grouwel [an 't huis te Vorden] |
Leenaktenboeken Gelre/Zutphen |
|
Kadaster 1832 |
Sectie K nr. 753 |
Bouwjaar |
Eind 18e eeuw; jaartal 1829 in sluitsteen |
Verbouwing |
1829: ingrijpende verbouwing (5) (de boerderij moet dus eerder gebouwd zijn); 1930: ingrijpende verbouwing voorhuis (5); 1980: veranderen bestaande boerderij (6) |
Type boerderij |
Hallenhuis, half riet, half pannengedekt |
Monument |
|
Eigenaren |
1465: Gerijt van Hacforden, heer van Vorden (1) 1482: zoon Derick van Hackforde (x Agnes van Harf/Herve) (7) 1484: broer Jacob van Hacfort x Margarieta van Essen (8) 1509: Agnes van Harf/Herve, wed. Derix van Hackfort draagt haar goederen over aan haar schoonzuster Margarieta van Essen, wed. van Jacob van Hackfort (9) 1509: zoon Hendrik van Hackfort (x Maria van Munster) (10) 1518: dochter Catharina van Hackfort (10) 1533: zuster Henrica van Hackfort (x Hayo Ripperda tot Vorden) (10) 1561: zoon Maurits Ripperda (10) 1618: zoon Adolf Ripperda, daarna broer Peter Vincent Ripperda (10) 1647: zoon Maurits Herman Ripperda (9,10) 1690: zoon Vincent Willem Ripperda (10) 1692: zuster Anna Margaretha Ripperda (x 1694 Willem Hendrik Carel Ripperda) (10) 1717: zoon Maurits Carel George Willem Ripperda (x 1724 Anna Maria Dorothea van Lintelo) (10) 1775: douar. Anna Maria Dorothea Ripperda-van Lintelo verkoopt aan Frederik Robbert Toewater (9) 1813: Berend Zweverink (11) 1861: schoonzoon Garrit Willem Winkel (12) 1899: Gerritjen Lentink, wed. Garrit Willem Winkel + 4 kinderen: Goosen, Jan Berend, Gerhard en Lammerdina) (12) 1902: zoon Goosen Winkel (12) 1926: broer Jan Berend Winkel en zuster Lammerdina Winkel (12) |
Bewoners |
1492: die bouwman Willem (3) 1580: Drees Greuwel /Dries op Grouwels goet x Jenneken Hendriks (13) < 1606: wed. Jenneken Hendriks 2x Jan Gerritsen Gruwell (14) 1638: Tonnis Gruwel x Marie (komen van Heyinck) (4) 1653: dochter Geritijen Tonnissen x Jan Lambertsen op het Grouwel [laten zoon Gerit dopen] 1653: Harmen Grouwel x Jenneken Jansen Bukker 1662: wedr. Harmen Tonnissen 2x Engele Petersen Lentinck 1696: zoon Ger(r)it Hermansen op ’t Gruwel x Tonnisken Peters (9) [laten 3 kinderen dopen] 1717: zoon Jan Gerritsen op het Gruwel x Anna Maria Gerritsen [laten 6 kinderen dopen] 1729: wed. Anna Maria Gerrits(en) 2x Willem Smeenk op 't Gruwel 1734: wedr. Willem Smeenk 2x Catharina Lenderink 1742: wedr. Willem Smeeink op 't Gruwel 3x Theunisken Jacobs/Theuntjen Nienhuis/Toontjen Nieuwenhuis 1748: wedr. Willem Smeink op 't Gruwel 4x Megtelt Aerensen 1763: zoon Evert Jan Smeink x Elsken Keijenbargs 1789: Berent Lammerts op Gruwel 1804: Berend Termeulen Zweverink 1x Maria Bettink 1805: wedr. Berend Zweverink 2x Harmina Holterman 1847: dochter Janna Fredrika Zweverink x Garrit Willem Winkel 1852: wedr. Garrit Willem Winkel 2x Garritjen Lentink 1899: zoon Jan Berend Winkel x Christina Gotink 1917: Berend Jan Bosch x Harmina Voskamp 1930: wedr. Goosen Winkel (broer van Jan Berend Winkel) 2x Willemina Groot Nuelend 1935: wedr. Goosen Winkel en zoon Goosen Winkel x Hermina Frederika Keuper |
Bijzonderheden omgeving boerderij |
Er is een wagenschot geweest met het opschrift B.Z. 1813 (=Berend Zweverink)(11) Jaartal 1829 in sluitsteen |
Bronnen |
(1) RAZ: Inventaris Archief Vrouwenconvent Heer Hendrikshuis. Toeg.nr. 356, inv.nr. 914 (oorspr. inv.nr. 85) (2) RAZ: Inventaris Archief Kapittel van St. Walburgis 1059-1606. Regestenlijst. Arch.nr. 325. Afschrift in Liber Camerae (inv.nr.3), f.96 (3) GA: Kohier pontschatting 1492. Toeg.nr. 0001, inv.nr. 4927 [Transcriptie Ben Wullink, zie www.vordensverleden.nl] (4) H. Reesink, 2019. Bouw- en cultuurhistorische waarde van boerderij het Gruwel in Vorden (5) Historisch boerderijonderzoek, 2002. De Graafschap, bouwhistorische waarneming 75 door F.J.T. Grovestins i.s.m. A. Viersen, uitg. SHBO (6) ECAL: Gemeentebestuur Vorden. Bouwvergunningen 1940-2004. Toeg.nr. 1529, inv.nr. 136 (7) RAZ: ORA Stad Zutphen 1445-1811. Regesten Vorden. Arch.nr. 0010, inv.nr.461 [Transcriptie BW] (8) RAZ: Inventaris Archief St. Anthony Groote Broederschap 1451-1934. Arch.nr. 84, inv.nr. 127 (9) RAZ: ORA Scholtambt Zutphen. Opdrachten, vestenissen en andere voluntaire akten.Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 215, 235, 242, 243 [Transcriptie BW] (10) A. Tengbergen, 1971. De acht kastelen van Vorden (11) R. Kater et al., 1996. Boerderij- en veldnamen in Vorden (12) GA: Digilegger (Kadaster) (13) J. Renema, 2000. Twee keer Herbert in: OTGB jrg. 17, p.56 (14) G. Hesselink, 1995. Stamreeks Korterink/Joostink/Veltmaat in: OTGB jrg. 12, p.15 |
Bijzondere documenten |
|
Opgesteld door |
JBT |
Laatst bijgewerkt |
12-01-2021 |
Overige bijzonderheden |
De familie Winkel is eigenaar van zowel Gruwel als Gazoor. Dat maakt dat de bewoningsgeschiedenis sterk verweven is. |
Foto's |
Nrs. 1 t/m 5: Gerard W. Klunder, Vorden; luchtfoto: fam. Winkel |