Beschrijving
Huidige boerderijnaam |
ENZERINCK |
Huidig adres |
Almenseweg 58 [laatste wijkadres C 126] |
Wijk |
Veldwijk |
Oudste vermelding |
1378: tGoet tot Ensering (1) |
Oude benamingen |
|
Betekenis naam |
Mogelijk van voornaam Ansheri < ans = Germaanse god + harja = heir/her (tweede deel van veel mannelijke namen) + -ink = behorende tot, zoon van (2) |
Andere vermeldingen |
1378: Den alingen (=gehele) erve ende goede geheiten Enserinck (1) |
Verpondingskohier van Kreynck 1646 |
Ensering, erf |
Leenaktenboeken Gelre/Zutphen |
Nr. 147 |
Kadaster 1832 |
Sectie A nr. 419 |
Bouwjaar |
Rond 1770 liet Rudolph Jan Staring een landheerkamer bouwen tegen de boerderij, of wellicht werd de oude boerderij geheel afgebroken en vervangen door een nieuwe, met landheerkamer (zie onder (e)) Tussen 1836-1838 is de landheerkamer verbouwd tot stal en koetshuis; daarboven werd een tuinmanswoning gerealiseerd. Dit hield rechtstreeks verband met de bouw in 1838 van het buitengoed Het Enzerinck, op enkele tientallen meters ten noordwesten van boerderij en koetshuis (3) |
Verbouwing |
1926: afbraak en vernieuwen boerderij bij huize ’t Enserink (4) 1951 en 1958: veranderen boerderij (4) 1987: veranderen boerderij in woning (4) |
Type boerderij |
Van boerderij met landheerkamer > boerderij annex koetshuis met stal en bovenwoning > woning (achterhuis nog aanwezig) |
Monument |
Rijksmonument als onderdeel van het complex Enzerink |
Eigenaren |
1378: Mechtelt, wed. Andries Kreyinx. Gerart Kreyngh hulder (=zaakwaarnemer) (1) 1381: zoon Johan Kreynck Andriessoon (1) 1388: broer Andries Kreynck (1) 1402: broer Rense Creyng (1) 1426: dochter Mechtelt, huysvrou Hermans van Mekeren Gijsbertss. (1) 1430: Jutte Yserens Alfertsdochter, huysfrou Jacob Schimmelpenninx (1) 1453: broer Alfert Yseren (1) 1466: sijn vrou Bely Schilwert/Schiltwart (1) 1506: zoon Aelt Yseren (1) 1513: dochter Walburg Yserens 1523: Walburg Yserens, huysfrou Jans van Vorthusen (1) 1569: dochter Bele van Voorthusen, huysfrou Everts van der Capellen (1) 1581: wed. Bele van der Capellen-van Voorthusen (1) 1600: dochter Sibille van der Capel, huysfrou Johans van Voorthusen (1) 1635: dochter Gerhardina van Voorthuysen, echtg. Reynt ter Bruggen (1) 1665: Willem Veer, bij erfenis van Gerhardina van Voorthuysen (1,a) 1690: Anna Maria Swaefken (kleindochter Gerhardina van Voorthuysen) x Seino Ignatius du Smeth (1) 1702: Frederick Amptinck (1) 1707: Herman van Egum (1) 1729: dochters Henrietta Maria, Johanna, Margrita en Anna Gosina van Egum (1) 1732: Henrietta Maria van Egum x Wilhelmus van Doreslaer en Johanna van Egum x Martinus de Leeuw van Coolwijk (1) 1739: Martinus de Leeuw van Coolwijk is hulder voor Henrietta en Johanna van Egum (1) 1761: Johanna van Egum en nichtje Anna Elisabeth van Doreslaer, hulder Wolter Statius Schomaker (1) 1766: Rudolph Jan Staring, wedr. van Anna Elisabeth van Doreslaer (1) 1801: Anna Engelina Hasebroeck, wed. Rudolph Jan Staring (5) 1806: dochter Anna Aleida Staring, echtg. Everhard Alexander Ver Huell 1810: wedr. Everhard Alexander Verhuell (5) 1829: Lambertus Harmsen x Hermina Woutera Hesselink (5,b,c) 1835: Constantin Arnaud Ernest Adrien van Panhuys (6,c) 1859: Wilt Adriaan Wilbrenninck (6,c) 1875: Imilius Frederik Storm van ’s Gravesande (6,c) 1892: dochter Johanna Bertha Storm van ’s Gravesande (6) 1897: Derk Borgman, Hendrik Jan Borgman, Bernardus Johannes Helmenk (6) 1900: Wilhelm Julius Thate (6) 1916: Matthias Margarethus van Asch van Wijck (6) 1917: Jan Groenhuizen jr. (6) 1919: Henriëtte Constance Adèle Labouchère, echtg. Frank Karel van Lennep (6) 1935: kinderen Willem Frederik, Sylvia Augusta en Eric Norman van Lennep (6) |
Bewoners |
1382: Reijnolt Enserinck (7) 1470: Jan op Enzerinck (8) 1494: Tyman op Enserynck/Enserinck (9) 1563: Timan Enserinck x Marrike (10) 1568: Karsten Enserinck x Marrike (10,11) 1612: Wolter in ’t Medler/Enserinck x Heijle Wolters (10) 1628: zoon Lambert Wolters boer op Enserinck x Lisebeth Blockhuis (10) 1677: Derck Tonnissen Sweverinck x Harmken Henricks (10) Ca. 1687: Go(o)sen Joosten, zoon van Joost op Havelinck (Heuvelink), later Enserinck 1x Teunisken/Tonnisken Hendrix(en), 2x Mechteld Lammersen op Langenberg 1720: zoon Lambert Gosens op Enserinck (d) x Anneken Jansen Veldmaat 1728: wed. Anneken Veldmaat 2x Henderik Harmsen Brinkerhof op Enserinck 1755: zoon Harmen Enserink 1x Maria Voskamp 1764: wedr. Harmen Enserink 2x Geertjen Engberts Besselink (e) 1772: Berend Lieferink op Enserink x Kunneken Vrielink + ouders Vrielink 1792: Harmen Klein Wesselink x Elsken Leunk (12,f) 1848: Gradus Kettelerij + zusters Derkjen en Jenneken in de tuinmanswoning boven stal en koetshuis 1851: wedr. Harmen Klein Wesselink 1855: dochter Jenneken Klein Wesselink 1860: Jannes Schoolderman, koetsier van Wilbrenninck, in hetzelfde jaar opgevolgd door koetsier Gerrit Capel x Garritjen Hietbrink 1870: Marten Eggink, koetsier x Hendrika Harmina Kornegoor worden bewoners van koetshuis èn boerderij 1887: Garret Jan Hartelman x Jantjen Staring 1902: neefje Reint Volkers x Gerritjen Slagman 1911: Willem Jansen x Grada Esselina Norde 1924: Derk Wassink x Berendina Schlüter 1928: Hendrik Garrit Breuker x Tonia Berendina Nijland
Landheerkamer: < 1813: wed. Florentina Helena Ruttinck-Auffmorth alias Oppenoorth; wedr. Daniel Hendrik Reneman 1813-1820: Isaak Costerus van Daverveld x Barbera Julie Schultz 1821-1830: Fred(e)rik Anton Jöhr x Elberta Elisabeth Catharina Hugenholtz 1834-1837: Lambert Gerhardus van der Schoot x Gerharda Hagens + (schoon)zuster Alida van der Schoot |
Bijzonderheden omgeving boerderij |
|
Bronnen |
(1) J.J.S. Sloet en J.S. van Veen, 1917. Register op de Leenaktenboeken van het Vorstendom Gelre en Graafschap Zutphen. Het kwartier van Zutphen, nr. 147 (2) B.J. Hekket, 1975. Oost Nederlandse Familienamen en J. van der Schaar, 1964. Woordenboek van voornamen (3) A.C.J. Viersen, pers.comm. (4) ECAL: Archief Gemeentebestuur Vorden. Bouwvergunningen 1880-1939, toeg.nr. 1523, inv.nr. 25 en Bouwvergunningen 1940-2004, toeg.nr. 1529, inv.nrs. 247, 250, 252 (5) G. Dijkhuizen, Uitbreiding Kadastrale Atlas Vorden 1832 (6) GA: Digilegger (Kadaster) (7) GA: Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen. Bede en betaling 1382. Toeg.nr. 0001, inv.nr. 694 [Transcriptie Ben Wullink, zie www.vordensverleden.nl] (8) Huisarchief Ruurlo 1367-20e eeuw. Kohier van pondschatting in de graafschap Zutphen 1470, inv.nr. 484 [Transcriptie E.J.C. Kamerling] (9) GA: Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen. Rekening eerste “Meurse” pondschatting 1494; Rekening eerste pondschatting tbv beleg Huis Baer 1495; Rekening tweede pondschatting tbv Huis Baer 1495; Rekening tweede “Meurse” pondschatting 1496. Toeg.nr. 0001, inv.nr. 1022 (10) RAZ: ORA Scholtambt Zutphen. Protokol van opdrachten, vestenissen en andere volontaire akten. Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 218, 225, 227, 234 [Transcr. BW] (11) RAZ: ORA Scholtambt Zutphen. Gerichtssignaten. Toeg.nr. 0338, inv.nr. 61 [Transcr. BW] (12) RAZ: ORA Scholtambt Zutphen. Regesten collectie particuliere charters Zutphen 1297-1809. Toeg.nr. 191[Transcr. BW] (12) GA: Archief Familie Ver Huell. Toeg.nr. 0490 (13) GA: Beeldbank uit: Topografisch historische Atlas Gelderland. Toeg.nr. 1551, inv.nrs. 2458, 2459, 2471 |
Bijzondere documenten |
Pachtboekje 1799-1806 (12) |
Opgesteld door |
JBT met dank aan AV |
Laatst bijgewerkt |
04-03-2019 |
Overige bijzonderheden |
(a) A.C.J. Viersen, pers.comm.: Mogelijk heeft Veer/Vehr het goed verkregen op grond van een testamentair fideï-commis, met de voorwaarde dat het na zijn dood naar Anna Maria Swaefken zou gaan (b) Het echtpaar Harmsen-Hesselink is van 1829-1835 ook eigenaar van de nabijgelegen boerderijen Klein Wesselink en Hietveld (c) Delpher: Veilingen in: Arnhemsche Courant 22 september 1835; Algemeen Handelsblad 3 oktober 1859; Het nieuws van de dag 14 mei 1875; Algemeen Handelsblad 27 november 1897 (d) Het begraafboek van Vorden meldt op 5.10.1727: Lambert Enserinck met sien eigen roer hem zelven doot geschoten (e) A.C.J. Viersen, pers.comm.: Harmen Enserinck en Geertjen Besselink verhuisden tussen 1769 en 1772 naar erve Bouhuis in Harfsen, waarschijnlijk omdat toen de boerderij ingrijpend verbouwd werd (zie ook onder Bouwjaar) (f) Harmen Klein Wesselink is een zoon van Jan Klein Wesselink van het gelijknamige naastgelegen erve en Elsken Leunk is de dochter van Janna Hondegoor, de derde echtgenote van Jan Klein Wesselink |
Foto's |
Nrs. 1,2 coll. Carlo Bosch; nr.3 coll. Rossel; nr. 5 coll. Viersen; nrs. 6 en 7 tekeningen Quirijn Maurits Rudolph Ver Huell (1807-1820) en zoon Alexander Ver Huell; nr. 8 tekening J.J. Zuidema Broos (1861) (13) |