Beschrijving
Boerderijnaam |
HOTEL BAKKER |
Huidig adres |
Dorpsstraat 24 |
Wijk |
Dorp (laatste wijkadres A 105) |
Oudste vermelding |
1616 (1) |
Oude benamingen |
1622: De Pauhoen (1) 1649: Pauwen Hoffstede (1, 2) |
Betekenis naam |
Vernoemd naar eigenaren (a) |
Andere vermeldingen |
1829: Heeren Logement (3) 1851: Het Wapen van Gelderland (4) |
Verpondingskohier van Kreynck |
1649: Herman Noortwijck (5, a, b), Helmich Schoenmackers hoff met Pauwen hoffstede, ’t huijs sijnde een brouwerije en herberge 1663: broer Jan Nortwijck (2) |
Leenaktenboeken |
|
Kadaster 1832 |
Sectie K nr. 563 (west) Sectie K nr. 565 (oost): tot ca. 1874 op erfpacht van Huis Vorden |
Bouwjaar |
|
Verbouwing |
ca. 1851, ca. 1880, 1882 1884, 1888, 1894, 1896 (4, 6) 1932, 1936, 1956-2000 (7) |
Type boerderij |
|
Monument |
Gemeentelijk monument |
Eigenaren |
< 1616: Helmich ten Perenpas of Berenpas x Griete (1) 1616: Jan Pauen of Pauhoen x Griete, wed. Helmich ten Perenpas verkopen aan Dersken Sweverinck wed. Johan Sweverinck en aan Gerrit Sweverinck x Geesken (1, a), ieder ½ 1662: Warner (Gerritszoon?) Sweverinck x Marritien verkopen aan oom en tante Johan Noortwijck x Marritgen Sweverinck (1, 8, c, d), ⅓ Pauwen Hofstede 1680: schoonzoon Tonnis Janssen Ockhorst (8) 1689: zwager Willem Tangerinck (1x Egbertien Sweverinck, 2x Aeltien Cornelis) verkoopt aan Berent en Willem Noortwijck (1, 8, e), ⅓ 1709: nichtje Aleijda of Aeltien Ockhorst x neefje Anthoni Noortwijck (8, f) 1761: dochter Hermina Christina Noortwijck wed. Reinder Roeloffsen (8) 1790: zoon Antoni Bernardus Roeloffsen x Constantia Catherina Schemminck (8) 1801: zoon Reinerus Antonius Roeloffsen x nicht Anna Aleijda Maria Meijer (8) 1810: Andreas de Bons x Coletta of Catharina Wilhelmina Theresia Craan (1, 8) 1820: Lambertus Johannes Wolters x Johanna Maria de Bruijn (9, g) 1850: Gerhardus Johannes Ensink x Grietje Paulina Drost (6) ca. 1893: Antonie Jacobus Ensink x Maria Gantvoort (6) 1925: Evert Willem Jansen x Derkje Willemsen (6) 1937: wed. Derkje Jansen-Willemsen (6) |
Bewoners |
< 1616 Jan Pauhoen x Griete (1, a) 1622: Wilhelm Noortwijck x Geertien Hermans pachten de Pauhoen met de Pauhoenhof (1) 1642: zoon Jan Noordinck x Marritgen Sweverinck (9, 10) 1684: zonen Berent en Willem Noortwijck (1, 8, 10) ca. 1710: neefje Antoni Noortwijck x Aleijda of Aeltien Ockhorst (9, 11) 1761: zoon Jan Willem Noortwijck en dochter Hermina Christina Noortwijck wed. Reijnder Roeloffsen (8, 9) 1790: Hermina Christina’s zoon Reinerus Antonius Roeloffsen x nicht Anna Aleijda Maria Meijer (9) 1810: Andreas de Bons x Coletta Wilhelmina Theresia Craan (8, h) ca. 1820: Willem du Pré (h) 1820: Lambertus Johannes Wolters (wedr. Helena Maria de Bruijn) 2x schoonzuster Johanna Maria de Bruijn (i) 1847: Lambertus Johannes Wolters x Johanna Maria de Bruijn, en zoon Gerrit Andries Wolters x Lammerdina Fredrika Wansink 1847: Lambertus Johannes Wolters x Johanna Maria de Bruijn, en schoondochter/wed. Lammerdina Fredrika Wansink 1849: wedr. Lambertus Johannes Wolters 1850: Gerhardus Johannes Ensink x Grietje Paulina Drost 1889: wed. Grietje Paulina Ensink-Drost 1893: wed. Grietje Paulina Ensink-Drost, en zoon Antony Jacobus Ensink x Maria Gantvoort 1894: Antony Jacobus Ensink x Maria Gantvoort 1925: wed. Maria Ensink-Gantvoort 1925: Evert Willem Jansen x Derkje Willemsen 1937: wed. Derkje Jansen-Willemsen |
Bijzonderheden omgeving boerderij |
- In bronnen uit 1758-1829 is sprake van een huis en erf met hof achter het huis en weidje voor het huis (dit zijn de latere percelen K563 [huis] en K564 [tuin]), een daarnaast gelegen schuur met hof op erfpacht van Huis Vorden (later K565 [huis] en K566 [tuin]), en een stuk bouwland gelegen op het zgn. Dorpland aan de overkant van de weg. In 1810 wordt dit stuk in 3 delen verkocht aan Stroman, Muiderman en de Bons. Het deel dat de laatste verwierf zal in 1832 het kadastrale nummer K836 toegekend hebben gekregen, en de tegenwoordige “parkeerplaats van Bakker” zijn (1, 8, 9, 11) - Het bezit bestond uit 2 panden (K563 en K565), waarvan de eerste de hoofdwoning moet zijn geweest en de ander een bedrijfspand dat in 1814 mogelijk voor een deel bewoond werd (de zgn. schuurkamer?). Nader onderzoek van omliggende adressen aan beide kanten van de weg zal duidelijk moeten maken hoe het precies zat met de bewoning van K565. Zeker is dat de schuur rond 1763 werd bewoond door ene David Jansen (van de Vromisse of Vroemis uit Lochem) wedr. Janna Onlandt 2x Roelofken Harmsen Velderman wed. Hendrik van Klein Waaijenberg, die werd onderhouden door de Diaconie. Zijn dochter Engel uit eerste echt wilde katholiek worden, werd daarvoor gekastijd door haar vader en vluchtte naar Emmerik, wat aanleiding gaf tot allerlei verwikkelingen en tijdelijke sluiting van de katholieke kerk op de Kranenburg (zie Groot Kranenbarg, Bergkappeweg 2, 4) (12) |
Bronnen |
1) RAZ: Archief van het Scholtambt Zutphen (1462-1811). Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 226, 233, 235, 254 (transcr. Ben Wullink. 2) GA: Archief Huis Vorden. Toeg. nr. 0438, inv.nr. 44 (transcr. Ben Wullink) 3) Nederlandsche Staatscourant 31-12-1828 4) Zutphensche Courant 19-07-1851 5) GA: Archief van de Staten van Zutphen en hun Gedeputeerden. Toeg.nr. 0005, inv.nr. 398 (transcr. Ben Wullink) 6) GA: Digilegger (Kadaster) 7) ECAL: Gemeentebestuur van Vorden. Bouwvergunningen. Toeg.nr. 1523, inv.nrs. 159, 160 en toeg.nr. 1529, inv.nrs. 1337-1349 8) E.A.M. Claassen, 2016. Noortwijck. Een geslacht van landheren te Vorden, 1500-1800. Canon van de geparenteerde familie Ockhorst 9) GA: Archief Huis Verwolde. Toeg.nr. 0556, inv.nrs. 1234, 1264 10) GA: Archief Huis Vorden. Toeg.nr. 0438, inv.nr. 539a 11) GA: Archief Familie Gallée. Toeg.nr. 0459, inv.nr. 6 12) Archief Familie Van Dorth tot Medler. Toeg.nr. 0456, inv.nr. 250 13) C. Bosch et al., 2006. ‘Hotel ’t Wapen van Gelderland.’ In: H.W. Rossel en H.J. Reindsen (red.). Bedrijvigheid in Vorden in de 20e eeuw 14) Arnhemsche Courant 14-04-1827 |
Bijzondere documenten |
|
Opgesteld door |
©2021 Gerda Rossel |
Laatst bijgewerkt |
09-03-2021 |
Overige bijzonderheden |
a) Griete Pauhoen was eerder getrouwd geweest met Helmich te Berenpas, zodat de namen Helmich Schoenmackers hoff met Pauwen hoffstede misschien naar haar beide echtgenoten verwezen. De families Pauwen, Berenpas (Perenpas), Sweverinck en waarschijnlijk ook Helmich Schoemaker kwamen (voor een deel) uit Lochem b) In de eerste helft van de 17e eeuw wordt enkele malen melding gemaakt van een brouwerij, mogelijk de latere schuur (K565) c) De families Berenpas, Sweverinck en Noortwijck waren nauw verwant d) De Pauwen Hofstede met het daarop staande getimmerte, vrij en allodiaal. Omdat hieraan geen lasten of diensten waren verbonden zou dit het latere perceel K563 geweest kunnen zijn, dat immers niet op erfpacht stond (in tegenstelling tot K565) e) De eerste vrouw van Willem Tangerinck heette Egbertien Sweverinck en was een zuster van Tonnis Ockhorst (8). Door de aankoop van dit ⅓ deel kwamen de in 1616 gescheiden delen weer bij elkaar f) Aeltien Ockhorst was een dochter van Tonnis Ockhorst en zowel zij als haar man Anthoni Noortwijck waren oomzeggers van Willem en Berent Noortwijck g) Lambertus Johannes Wolters was geboren te Amsterdam, maar zijn vader was afkomstig uit Zutphen. Hij trouwde in 1814 te Amsterdam met Helena Maria de Bruijn en hertrouwde in 1820 te Vorden met zijn schoonzuster Johanna Maria de Bruijn h) Andreas de Bons en Willem du Pré waren beiden ontvangers der registratie (inning van een bepaald soort belasting) i) Wolters opende de deuren van zijn logement op 01-05-1827, maar herbergde ook kostgangers of pensiongasten, waarvan de eerste reeds in 1821 arriveerde (13, 14) |
Foto |
Hotel Bakker 2018-1866: foto van Google StreetView en schilderij van de hand van Jan Jacob Zuidema Broos (1833-1882), neefje van Johannes Gerhardus Ensink De voorgevel van het pand op perceel K565 is bij de grote verbouwing rond 1894 verder van de weg af komen staan |