Beschrijving
|
Boerderijnaam |
KATHUT |
|
Huidig adres |
Kamphuizerweg 0 (ill. 1) |
|
Wijk |
Mossel (laatste wijkadres 1888: D36) |
|
Oudste vermelding |
1806: Cattegatshut (1, a) 1851: Kathut (2) |
|
Oude benamingen |
|
|
Betekenis naam |
Kathut: armoedige woning (katerstede) van een kleine boer of keuter (< cotter << oostelijk Middelnederlands cater. Vgl. Duits Kote of Kötner en Engels cottage), van cote of kate ‘hut’ of kleine, ongewaarde boerderij in een marke, ofwel een van een hof of marke afgezonderd stuk land (3, 4, 5). Vernoemd naar het naastgelegen gebied dat nu het Venne (Veen) wordt genoemd (6) maar destijds waarschijnlijk bekend stond als het Kattegat, een laag gebied dat vaak onder water stond (b, ill. 2). |
|
Andere vermeldingen |
|
|
Verpondingskohier van Kreynck 1646 |
|
|
Leenaktenboeken |
|
|
Kadaster 1832 |
Sectie B nr. 116 |
|
Bouwjaar |
1806 (1, 2) |
|
Verbouwing |
1888: sloop (7) |
|
Type boerderij |
|
|
Monument |
|
|
Eigenaren |
1806: Berend Hanenkamp (1x Janna Wagenbvoort, 2x Janna Berendina ten Brink) (1) 1828?: Diaconie van Vorden (7, c) 1888: Engbert Kreunen (x Johanna Weulen Kranenbarg), op het naastgelegen Kroepan (7, d) |
|
Bewoners |
1806: Berend Hanenkamp x Janna Wagenvoort 1812: wedr. Berend Hanenkamp 1813: Berend Hanenkamp 2x Janna Berendina ten Brink 1828: wed. Janna Berendina Hanenkamp-ten Brink 1828: Garrit Weulen Kranenbarg x Harmina Stapelkamp 1834: Garrit Weulen Kranenbarg, en dochter Dina (Weulen) Kranenbarg x Garrit Jan Wilbrink 1836: Garrit Jan Wilbrink x Dina Kranenbarg 1871: Garrit Jan Wilbrink x Dina Kranenbarg, en dochter Maria Wilbrink x Reind Toevank 1878: wedr. Garrit Jan Wilbrink, en dochter Maria Wilbrink x Reind Toevank 1882-1888: Reind Toevank x Maria Wilbrink |
|
Bijzonderheden omgeving boerderij |
a) 02-04-1806: brief van E.F.F. Spijker (eigenaar van het naburige Kamphuizen, Wildenborchseweg 9) aan de erfmarkerigter (voorzitter van de marke) A.P.R.C. van der Borch waarin hij zich beklaagt over de bouw van een hut in de kamp van de zgn. Cattegatshut, waardoor nadelen te verwachten waren voor de naburige boerderijen (1). Genoemde Cattegatshut was mogelijk het naastgelegen, in 1800 gestichte plaatsje dat vanaf 1851 als Kroepan geregistreerd staat in het bevolkingsregister (2, d). b) Iets oostelijker, in de hoek tussen de Mosselseweg en de Reeoordweg (voorheen Kattendiek) lag het Keuterveld of Körte Kamp (6), waarover in 1769 een proces werd gevoerd wegens illegale ontginning en toeëigening door Jan Mellink, eigenaar van het erve Giesenkamp (Giezenkampweg 2) (8). c) Het bezit van arme mensen die door de Diaconie ondersteund waren geweest verviel na hun dood of vertrek aan de Diaconie, in dit geval mogelijk in 1828, na het vertrek van de weduwe Janna Berendina Hanenkamp-ten Brink. Haar echtgenoot was “lompenkramer” geweest en hun woning stond te boek als hut (9) d) Kroepan: Kamphuizerweg 1 |
|
Bronnen |
1) GA: Archief Huis Vorden. Toeg. nr. 0438, inv.nr. 48 2) Bevolkingsregister van Vorden 3) Van Dale’s Etymologisch Woordenboek 4) M. Schönfeld, 1980. Veldnamen in Nederland 5) B.H. Slicher van Bath, 1977 (1944). Mensch en Land in de Middeleeuwen Bijdrage tot een Geschiedenis der Nederzettingen in Oostelijk Nederland 6) Loes Maas. ‘Veldnamen in Vorden.’ In: R. Kater et al., 1996. Boerderij- en Veldnamen in Vorden 7) GA: Digilegger (Kadaster) 8) GA: Archief Hof van Gelre en Zutphen. Toeg.nr. 0124, inv.nr., 5882) 9) Zwany van der Jagt, z.d. Bijdrage landmilitie 1814. www.oudvorden.nl 10) Actueel Hoogtebestand Nederland. ww.ahn.nl |
|
Bijzondere documenten |
|
|
Opgesteld door |
©2019 Gerda Rossel |
|
Laatst bijgewerkt |
11-10-2019 |
|
Overige bijzonderheden |
|
|
Foto's |
1: Overlay kadastrale kaart 1832 en luchtfoto GoogleEarth. Erve Kroepan was in 1910 ongeveer zo groot als het hele huisperceel in 1832, en zal in de loop van de 19e eeuw her- of verbouwd zijn geweest 2: (10) |