Beschrijving
Boerderijnaam |
LEBBINK |
Huidig adres |
Lindese Enkweg 1 |
Wijk |
Linde (laatste wijkadres E 4) |
Oudste vermelding |
1257: Lebing, Lebbynck (1, a) |
Oude benamingen |
1476, 1500: Lebbinck (2) |
Betekenis naam |
< Leubo of Liubo ‘hof’ (3), of patroniem, vgl. de Germaanse namen Liebrecht en Lieboud (4) |
Andere vermeldingen |
1697-1740: Groot Lebbink (5) |
Verpondingskohier van Kreynck 1646 |
Lebbinck: Albert van de Borch (6) |
Leenaktenboeken |
Na 1584 niet meer vermeld in het leenaktenregister (7, 8) |
Kadaster 1832 |
1832: Sectie F nr. 951 (oude boerderij) (9, b, ill. 17) 1897: Sectie F nr. 958 (nieuwe boerderij) (9, ill. 17) |
Bouwjaar |
1897: afbraak oude en herbouw nieuwe boerderij (9, b) |
Verbouwing |
1938 (nieuw voorhuis), 1964, 1987, 1992 (8, 9, ill. 16) |
Type boerderij |
T-boerderij |
Monument |
|
Eigenaren |
1408: Zweder van Buloe (10) 1409: Johanne Johans soene van Haghen (onmondig, hulder Henric dye Valke) (10, c) 1421: Wendel, Henric des Valken dochter (10) 1422: Wendelken, Johans dochter ten Haghe (onmondig, hulder: die oelde Johan ten Haghe) (10) 1425: Wendel, Henrickes Valken dochter (hulder: echtgenoot Wessel Romer) (10) 1433: Wendel, Henrix Valken dochter (hulder: zoon Jan Rofs) (10, d) 1476: Alijt, Johan Roevers dochter (10) 1484: Johan Roevers dochter (hulder: echtgenoot Jacop Scaep) (10) < 1512: Evert de Reuter (of de Ruyter) (5) 1512: zuster Alijt de Ruyter wed. Philips van Me(ec)keren (5) 1522: dochter Kunneken van Mekeren (5) 1545: Bernt van Hackfort x Margrietha van Egmont (5) < 1642: Bartholomeus Goltstein x Maria Spaen (5) 1642: Aelbert van der Borgh x Helene van Thoorn (5)
< 1657: Aelberts dochter Maria van der Borch x Gerhardt Cock (5) 1657: Gerrit Jeremiassen van der Castelen x Hendersken (van) Cranenborch (5), ⅓ deel
< 1659: (Aelbert’s zoon) Wessel van der Borch x Catharina Kilholts (5) 1659: Gerhardt Jeremiassen van der Castelen x Hendersken van Cranenborch (5), ⅓ deel
< 1664: (Alijt van Mekeren-de Ruyters kleindochter) Elisabeth Schuller wed. Derck van Wageningen (5) < 1669: de kinderen van Derck van Wageningen x Elisabeth Schuller 1669: (Hendersken vd Castelen-Cranenborgh’s schoondochter) Constantia Huidecooper 1x Jeremiase van de Castelen, 2x Albertus van Westerhof (5, e), ⅓ deel
1669: Constantia Huidecooper (1x Jeremiase vd Castelen, 2x Albertus van Westerhof), het geheel (= 3/3) < 1697: (Jeremias vd Castelen x Constantia Huydecoopers nichtje) Anna Verwith x Wesselus Engelinck (8), Groot Lebbinck < 1720: zoon Bernardus Engelinck en dochter Maria Engelinck (5), elk ½ 1727: Bernardus Engelink (x Johanna Sillevolt) verkoopt zijn helft aan het Burgerweeshuis (5, 11), ½ 1731: zuster Maria Engelinck (x Coenraadt Loman) verkoopt haar helft aan halfoom Jan van Essen x Christina Hartgers (5), ½ 1734: Burgerweeshuis en Jan van Essen x Christina Hartgers (5), ½ + ½ (gezamenlijk) 1740: Burgerweeshuis en Jan van Essen x Catharina Hartgers (5, 11, 12, f), scheiding en elk ½ , Groot Lebbink 1740 >: Burgerweeshuis (5, 9, 11) |
Bewoners |
1492: Henrick (12) 1520: Henrick op Lebbinck x Heile (5) 1635: Gerrit Lebbinck 1657: Evert Jansen Winnenborch op Lebbekinck (Zv Johan Jansen x Griete op Windenborch) x Fenneken Aelberts (5) 1671: Jan Hermsen Lebbink x Agnes 1705: zoon? Jan Jansen Lebbink of Hietbrink x Mechtelt Willemsen Kleijn Brandenborgh, en zoon Willem Jansen Lebbink 1x Willemken Berendsen Hissink (5), Groot Lebbink 1729: Jan Lebbink x Mechtelt Willemsen, en zoon Willem Jansen op Lebbink 1x Willemken Hissink 1744: wedr. Willem Lebbink 1745: Willem Lebbink 2x nicht Jenneken Lucassen van den Kleijnen Brandenburgh 1753: wedr. Willem Lebbink, 2x Jenneken Lucassen van den Kleijnen Brandenburgh (5) 1766: (speculatief) zoon Willem Lebbink x Henrica Groot Hulze ca. 1783?: Hendrik Harmsen Termeulen op Lebbink x Willemken Klein Wolterink 1802: Hendrik Addink x Geesken Garvelink (in de Kamer?) 1808: Hendrikszoon Harmen Termeul alias Lebbink x Aaltjen Derksen Windenberg 1815: Harmen Termeul x Aaltjen Windenberg, en dochter Berendjen Termeul x Teunis Norde 1820: wedr. Harmen Termeul, en dochter Berendjen Termeul x Teunis Norde 1827: Teunis Norde x Berendjen Termeul 1829: wedr. Teunis Norde 1830: Teunis Norde 2x Dorothea Maria Wonnink 1852: wed. Dorothea Maria Norde-Wonnink 1862: wed. Dorothea Maria Norde-Wonnink, en zoon Berend Norde x Harmina Groot Tjooitink 1869: Berend Norde x Harmina Groot Tjooitink 1879: wedr. Berend Norde 1898: Berend Norde, en zoon Hendrik Jan Norde x Johanna Berendina Teunissen 1905: Hendrik Jan Norde x Johanna Berendina Teunissen 1929: Hendrik Jan Norde x Johanna Berendina Teunissen, en zoon Jan Hendrik Norde x Lammerdina Abbink 1930: wed. Johanna Berendina Norde-Teunissen, en zoon Jan Hendrik Norde x Lammerdina Abbink 1938: Albert Jan Langeler x Elisabeth Berendina Dekker ca. 1938: Gerrit Jan Pelgrum x Reindina Meulenbrugge (in 2e woongedeelte?) |
Bijzonderheden omgeving boerderij |
a) Het Lebbink is de oudst gedocumenteerde boerenplaats van Vorden, gevolgd door het eveneens in Linde gelegen Groot Geltink (1290). Ter vergelijking: van de drie Vordense kastelen gaan de vroegste bronnen terug tot de 14e eeuw (Vorden 1315, Hackfort 1324 en Wildenborch 1372), terwijl van de overige havezates of huizen alleen Wiersse (1288) en Suderas (1326) al zo vroeg worden genoemd, en de andere pas later (Medler 1483, Onstein 1613, Bramel 1645, Kiefskamp 1743) b) Het oude Lebbink heeft vermoedelijk niet altijd gestaan op de aangegeven plek, die erg laag is en vooral in vroeger tijden erg nat zal zijn geweest (ill. 18) |
Bronnen |
1) B.H. Slicher van Bath, 1944/1977. Mensch en Land in de Middeleeuwen. Bijdrage tot een geschiedenis der nederzettingen in Oostelijk Nederland 2) GA: Archief Graven en Hertogen van Gelre, Graven van Zutphen. Rekening van ontvangst van een schatting in het kerspel Vorden, en van uitgaven (1476 en ca. 1500). Toeg.nr. 0001, inv.nrs. 1036 en 1037 (transcr. Ben Wullink. www.vordensverleden.nl) 3) B.J. Hekket, 1982. Oostnederlandse Familienamen 4) cbgfamilienamen.nl 5) RAZ: Archief van het Scholtambt Zutphen (1462-1811). Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 55, 106, 215, 216, 230, 232, 233, 236, 238, 239, 252 (transcr. Ben Wullink) 6) GA: Archief van de Staten van Zutphen en hun Gedeputeerden. Toeg.nr. 0005, inv.nr. 398 (transcr. Ben Wullink) 7) GA: Archief Huis Verwolde. Leenregisters van het Huis Vorden 1564-1787. Toeg.nr. 0556, inv.nrs. 1248, 1249 (transcr. R. Poesse) 8) ECAL: Gemeente Vorden. Bouwvergunningen. Toeg.nr. 1523, inv.nrs. 759 en toeg.nr. 1529, inv.nrs. 4272, 4276, 4277 9) GA: Digilegger (Kadaster) 10) G.J. Kuypers, 1988. Machtsverhoudingen in het kwartier van Zutphen in de 15e eeuw, bekeken aan de hand van de bezittingen van de heren van Vorden en Hackfort, ongepubliceerde doctoraalscriptie (zie ook GA: Archief Huis Hackfort. Leenregisters van de Heerlijkheid Vorden, 1407-1423, 1429-1483, 1484-1505. Toeg.nr. 0520, inv.nrs 464-466) 11) RAZ: Archief Burgerweeshuis te Zutphen. Toeg.nr. 0004, inv.nrs. 419-424, 482 12) GA: Archief marke van Vorden. Toeg.nr. 0366, inv.nr. 824 13) GA: Archief graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen. Toeg.nr. 0001, inv.nr. 1021A (transcr. Ben Wullink) 14) GA: Archief Familie Gallée. Toeg.nr. 0459: inv.nrs. 3, 13B 15) Jubileumcommissie 'Volksfeest Linde', 1991. Linde in de Draaimölle 16) www.ahn.nl |
Bijzondere documenten |
|
Opgesteld door |
©2021 Gerda Rossel |
Laatst bijgewerkt |
08-04-2021 |
Overige bijzonderheden |
c) De Valken en Hagens behoorden vermoedelijk tot dezelfde familie (de namen waren mogelijk aliassen) d) Een hulder was iemand die de leeneed aflegde aan de leenheer namens een leenman, als de laatste ̶ b.v. een minderjarige (onmondig), vrouw of geestelijke ̶ daar niet toe gerechtigd was e) Constantia Hui(j)deco(o)per was in 1666 getrouwd met Jeremiase (Gerritszoon) van der Castele (†1667) en in 1668 hertrouwd met Ds. Albertus van Westerhof f) Het huis en een deel van de grond gaan naar het Burgerweeshuis, en de rest van de grond naar Jan van Essen. De pachter van het laatste bouwde hier kennelijk een katerstede, dat Nijland werd genoemd. In 1759 verkoopt Jan van Essen deze katerstede en het halve erve Lebbink aan Garrit Hoffman, met de vermelding dat het daarop staande huis eigendom van de boerin was. Dit boerderijtje is mogelijk teloor gegaan en in 1822 herbouwd als het Nijland (Vosheuvelweg 1) (5) |
|
13: (15) 14: (11) 15: Overlay kadasterkaart 1832 en luchtfoto GoogleEarth 2019 16: Bouwfases van het nieuwe Lebbink (9) 17: Het nieuwe Lebbink werd in 1897 herbouwd ten zuidwesten van de oude boerderij (9) 18: (9, 16) |