Mosselseweg 16

Huidige boerderijnaam

MOSSEL

Huidig adres

Mosselseweg 16

Wijk

Mossel (laatste wijkadres D 106)

Oudste vermelding

1382: Mossel (1)

Oude benamingen

1384: buurtschap Mossele nabij de Wildenborch, kerspel Vorden (“in legione Mossele prope Wildenborch”) (2, a)

1394: het goed Mossele in de parochie Vorden (2)

Betekenis naam

Vegetatienaam: ‘lage, moerassige grond begroeid met (veen)mos’ [de 2^e lettergreep komt van een suffix -l, zoals in Berkel, IJssel, Dinkel]; vgl. Middelnederlands mos(e) 'slijk, modder, moerassige grond'; of van mors 'lage hooilanden'; of een etymologisch verband tussen deze vormen (3, 4, 5)

Andere vermeldingen

Mosselman: naam van de bewoners (b)

Verpondingskohier van Kreynck 1646

Dat goet Mossel: is van Keppel inde Voorst (6)

Leenaktenboeken Gelre/Zutphen

Kadaster 1832

Sectie D nr. 83 (oude boerderij; gesloopt in 1891)

Sectie D nr. 66, 67, 78 (nieuwe boerderij)

Bouwjaar

1890 (7)

Verbouwing

1965, 2003 (8)

Type boerderij

Hallenhuis

Monument

Eigenaren tot 1939

1382: Voerst (1)

1646: Theodora van Zallandt (of Sallant) wed. Diederick van Keppel, vrouwe tot Voorst en Wehl (9, c)

1652: Johan (Willems) toe Noortwijck x Maria (Berents) Sweverinck en zwager/broer Henrick Berentsoen Sweverinck (9), ½ + ½?

1662: Warner Gerrits Sweverinck x Maria Reints (9), ⅓ van het erve, ½ van het huis

> 1710: Anthonij Noortwijck x Aleijda Ockhorst ruilt het halve plasken het Mossele genamt met Jan (de Prins) Mosselman x Gerritien Wanders (Warner Gerrits Sweverincks dochter (10)

< 1769: Garrit Mosselman x Maria Mosselman en zwager/broer Roelof Mosselman (9, 11), ⅔ + ⅓

1769: (Anthony’s dochter) Harmina Christina Noortwijck wed. (Reinder) Roelofsen en broer Jan Willem Noortwijck (8, 11)

1798: zoon Antony Bernardus Roelofsen (11)

1802: familie van Dorth tot Medler (11)

Bewoners tot 1939

1382: Heijn van Mossel (1)

1476, 1500: Bartolt tho Mossell (12)

1628: Berent te/tot Mossel(e) of ter Mussel x Nn

1645: Egbert van Graes op Mossel(man) of tho Musel 1x Nn, 2x Gesken Tonnissen (op) Sweverinck

1652: Henrick Sweverinck (9)

1666: Wanner Mosselman (= Wander Gerrits Sweverinck) (13)

1687: Gerrit Mossel

1693: Berent toe Mossell (14)

1696: Jan de Prins op Mossel(e) alias Mosselman x Gerritien Wanders (Warner Gerrits Sweverincks dochter) (10)

1733: dochter? Maria Jansen Mosselman x Garrid Tonissen of Gerardus Teunissen alias Boekslagh

1751: Hendrick op Mossel alias Mosselman

1762: Garrit Gotink op Mossel x Maria Mosselman

1769: Jan Gotink op ’t Mossele (9)

< 1806: Eng(el)bert(us) Mosselman alias Gotink alias Egbertus Bensink (zoon van Hendrik Bensink x Willemina Mosselman) x Willemina Kemmink Heuvelink (wed. Hendrik Gotink)

1839: dochter Henrica Mosselman x Everardus Molendijk

1873: wed. Henrica Molendijk-Mosselman

1893: zoon Theodorus en dochters Bartjen en Theodora Engelina Molendijk

1908: achterneef Reint Heuvelink x Bernarda Hendrika Grotenhuis

1918: Reint Heuvelink x Bernarda Hendrika Grotenhuis, en zoon Bernardus Antonius Heuvelink 1x Willemina Theodora Verheij

1937: Gerrit Johan Reintjes x Maria Engelina Schutten

Bijzonderheden omgeving boerderij

a) Het feit dat de hele buurtschap naar dit erve vernoemd is doet vermoeden dat Mossel een van de eerste erven in deze omgeving was. Alleen van het naastgelegen Heuvelink (1358) en de Wildenborch (1372) zijn oudere bronnen bekend (wat niet betekent dat deze goederen ook daadwerkelijk ouder zijn)

b) Vnl. in de Vordense Doop-, Trouw- en Begraafregisters

c) Theodora van Sallant erfde rond 1646 de Voorst van haar man Diederick van Keppel. Deze was via zijn moeder Alijt van Voorst een achter⁵kleinzoon van Gerhardt ter Voirst, die in 1378 was beleend met huize de Voorst

Bronnen

1) GA: Archief Graven en Hertogen van Gelre, Graven van Zutphen.

Rekening van heer Johan Baliu van ontvangst van een bede van de lieden van de hertog en van andere heren in het land van Zutphen, en van uitgaven (ca 1382). Toeg.nr. 0001, inv.nr. 694 (transcriptie Ben Wullink. www.vordensverleden.nl)

2) RAZ: Inventaris van het archief van de vicarissen van de Sint Walburgiskerk, 1332-1587. Toeg.nr. 0463. Bijlage 1, regestenlijst nrs. 12, 18

3) J.C. ter Laak, 2005. De taal van het landschap. Pilotproject Toponiemen in de Berkelstreek. ROB Rapportage Archeologische Monumentenzorg 123

4) P.A.F. van Veen & N. van der Sijs, 1997. Van Dale Etymogisch Woordenboek

5) M. Schönfeld, 1980. Veldnamen in Nederland

6) GA: Archief van de Staten van Zutphen en hun Gedeputeerden. Verpondingskohier Scholtambt Zutphen. Toeg.nr. 0005, inv.nr. 398 (transcr. Ben Wullink)

7) GA: Digilegger (Kadaster)

8) RAZ: Gemeente Vorden. Bouwvergunningen. Toeg.nr. 1529, inv.nrs. 4845, 4846, 4853

9) RAZ: Archief van het Scholtambt Zutphen (1462-1811). Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 135, 231, 232, 233, 241, 253 (transcr. Ben Wullink)

10) E.A.M. Claassen, 2016. Noortwijck. Een geslacht van landheren te Vorden, 1500-1800. Canon van de geparenteerde familie Ockhorst, pp. 239 -240 (zonder bronvermelding)

11) GA: Archief Huis Medler. Toeg.nr. 0456, inv.nr. 401

12) GA: Archief Graven en Hertogen van Gelre, Graven van Zutphen. Rekening van ontvangst van een schatting in het kerspel Vorden, en van uitgaven (1476 en ca. 1500). Toeg.nr. 0001, inv.nrs. 1036 en 1037 (transcr. Ben Wullink)

13) Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden. Landdrostambt en Scholtambt Zutphen 1665-1666. Oorlogsschade. Toeg.nr. 0005, inv.r. 1334 (transcr. Ben Wullink)

14) RAZ: Archief van het Scholtambt Zutphen (1462-1811). Civiele Procesdossiers, 1595-1803. Toeg.nr. 0338, inv.nr. 135

Bijzondere documenten

Opgesteld door

©2020 Gerda Rossel

Laatst bijgewerkt

12-01-2020

Overige bijzonderheden

Foto's

11: Bouwtekeningen 1965 en 2003 (8)

12: Overlay kadastrale kaart 1832 en luchtfoto GoogleEarth