Beschrijving
Huidige boerderijnaam |
WEULEN KRANENBARG |
Huidig adres |
Ruurloseweg 102 |
Wijk |
Mossel (laatste wijkadres D160) |
Oudste vermelding |
1622: Wolen Cranenborgh (1) |
Oude benamingen |
|
Betekenis naam |
De boerderij kwam eind 16e eeuw in handen van de familie Woeltgens/Woeltjes, tevens eigenaar van Woelen/Wuelen Hofstede (a), de Kleine en Grote Ockhorst (Okhorsterweg 2 en 4) en het aangrenzende De Steeg en Eilder (Hackforterweg 33 en 25) in Wichmond. De Hackforterweg heette vroeger dan ook Weulensteeg |
Andere vermeldingen |
1728: Woelen Kranenbargh of Krappert (2, b) z.d.: Wilde Kranenberg (3, c) |
Verpondingskohier van Kreynck 1646 |
Cranenborch in Hellinger, Woeltien (d) |
Leenaktenboeken Gelre/Zutphen |
|
Kadaster 1832 |
Sectie D nr. 827 |
Bouwjaar |
|
Verbouwing |
1867: Kamer aangebouwd (4, 13) 1970: afbraak en herbouw (5) |
Type boerderij |
|
Monument |
|
Eigenaren |
1575: Johan Eelmerinck x Merie verkopen een aandeel in het Grote en Cleijne Hellinger en de Kranenborch aan: Johan ten Hellinger x Reijntje (6, e) 1581: Johan Eelmerinck x Marie, eigenaren van ⅓ deel van het erve Kranenborch (6) 1583: Willem Woeltgens x Odilia, eigenaren van (een deel van) het erve Kranenborg (6) 1607: Gosen (Johanszoon) Eelmerinck x Jenneken Hansen verkopen hun ⅓ aandeel in de hofstede Cranenborch aan: neef Lubbert (Willemszoon) Woeltgen x Aelken Mentinck (6, f) 1608: Reindt tho Menckhorst x Gertken verkopen hun ⅓ aandeel in hofstede de Cranenborch aan: Lubbert Wueltgens x Aeltgen Mentinck (bezaten reeds ⅔ deel) (6) 1622: Lubbert Wolties, eigenaar Wolen/Weulen Cranenborgh (1, 7) 1646: dochter Odilia Woeltjes x Herman Noortwijck, eigenaren van het “… halff erff Clein Cranenburg genoemt”, alias Cranenborch in Hellinger (6, 7, 8, g) 1665: Harmen Noortwijck (8), eigenaar Woellen Cranenborch 1676: zoon Willem Noortwijck x Theodora te Giffel (h) 1729: dochter Anna Catharina Noortwijck x Gijsbert van de Veld(e) te Zevenaar erven Weulen Cranenborg (9) 1740: dochter en zoon Theodora en Willem van de Veld(e), erven Weulen Cranenburg of Krappert (6, 10, b) 1777: dezelfde Willem van de Veld 1x Everharda Hendrica Gerarda Derckson, 2x Johanna Janssen, erven Weulen Cranenborg van zuster Dorothea of Theodora van de Veld (6, 11) 1786: Johanna Janssen wed. Wilhelmus van de Velde en Johannes Egbertus Derckson, broer van de 1e vrouw van haar man, elk voor de helft eigenaar van Weulen Cranenborg in Hellinger (6, 12) 1798: wed. Johanna van de Velde-Janssen en J.E. Derckson x Henrica Theresia Schemming verkopen Wuelen/Weulen Cranenburg/Cranenberg in Hellinger aan: Everardus Ringelenberg 1x Bernardina Dusaar, 2x Willemina Klein Reesink (2x Garrit Jan Huijrnink) (6, 10, 12) 1832: zoon Waander Ringelenberg (en mede-erfgenamen) x Joanna Saarbelink (10, 13) ca. 1845: Abraham Adriaan Stoop x Marianne Roberta Bernardina Antonia van Grotenhuis, 2x Adriana Hermina Westeneng (13) ca. 1852: Harmen Besselink x Fenneken Vreeman wed. Henricus Takkenkamp (13) < 1868: (stief)zoon Gradus Takkenkamp x Harmina Steelkamp (13) ca. 1892: Gerrit Hendrik Bouwmeester x Willemina Jansen op Nevelkamp en Christina Engelina Bouwmeester x Jan Pardijs (13) 1911: wed. Christina Engelina Pardijs-Bouwmeester en dochter Willemina Hendrika Pardijs x Antonie Dimmendaal (13) |
Bewoners |
1637, 1640: Jan op de Craenenburch (14, i) 1646: Jans kinderen op de Kranenbarch (6) 1651: Harmen of Hermen op (Woelen, Weulen of Guelen) Cranenborch, Cranen-bergh of Kra(e)nenborch (7, 8, 11, 14, 15, 16, j) 1702: Gerrit op Kranenborg (1, 14) 1728: dochter Mechtelt Gerritsen x Jan Jansen Bovenman alias op Kranenborg alias Weulenkranenborg 1766: wed. Mechteld Weulenkranenborg-Gerritsen en zoon Garrit Jan Weulen Kranenbarg x Derksken Walgemoet 1803: zoon Harmen (Weulen) Kranenbarg x Berendina Eggink 1818: Janna Branderhorst wed. Jan Takkenkamp 1829: Janna Takkenkamp-Branderhorst en zoon Henricus Takkenkamp x Fenneken Vreeman 1837: Henricus Takkenkamp x Fenneken Vreeman 1844: wed. Fenneken Vreeman 2x Harmen Besselink 1863: wed. Fenneken Besselink-Vreeman 1870: wed. Fenneken Besselink-Vreeman en zoon Gradus Takkenkamp x Harmina Steelkamp 1887: Hendrikus Leemreize (k) x Johanna Berendina Sasse 1889: Johannes Besselink (l) 1895: Jan Willem Wesselink x Anna Hendrika Klein Selle 1906: Jan Pardijs x Christina Engelina Hendrika Bouwmeester en (schoon)moeder wed. Willemina Bouwmeester-Jansen
De Kamer: 1867: Martinus Johannes Fontein x Berendina van Eum 1881: Bernadus Eijkelkamp x Maria Grada Sloot 1893: Hermanus Winkelman 1895-1899: voornoemde Johannes Besselink 1905: voornoemde wed. Willemina Bouwmeester-Jansen en dochter Christina Engelina Hendrika Bouwmeester 1906: wed. Willemina Bouwmeeser-Jansen en dochter Christina Engelina Hendrika Bouwmeester x Jan Pardijs |
Bijzonderheden omgeving boerderij |
a) De Woelen Hofstede was mogelijk de Vroessincks/Vruissincks Hofstede, gelegen ten zuiden van de Ockhorst, niet ver van de Lanckhorst (Lanckhorsterstraat 21, Wichmond) en was geёrfd van de fam. Eelmerinck (6) b) In het bevolkingsregister is tot 1850 sprake van Weulen Kranenbarg en daarna van de Krappert, betekenis onbekend. Niet ver van de Wientjesvoort lag eveneens een perceel van die naam, ook wel Huttenkamp genaamd c) Op de kadasterkaart van 1832 (17) is voor het eerst sprake van de Wilde Kranenburg, mogelijk een vergissing van de landmeter (Achterhoekse uitspraak van Weul’n slecht verstaan en geherinterpreteerd als Wild’n), waarna deze variant een eigen leven ging leiden d) Kranenbarg in ’t Lindensche Veld = Groot Kranenbarg, en Kranenbarg in Hellinger (d.w.z. in het Hellinger Veld) = Weulen Kranenbarg e) Weulen Kranenbarg had van 1575-1722 dezelfde eigenaren als Klein Hellinger (Eikenlaan 23) f) Johan Eelmerincks vrouw Marie was mogelijk een Woeltjen, en beiden waren naar alle waarschijnlijkheid ouders van Gosen en Hendersken Eelmerinck. Hendersken was getrouwd met Aeltjens broer Jan Mentinck (alias Vruissinck bij de Lanckhorst in Wichmond) g) De beschrijving van de omgeving duidt op Weulen Kranenbarg, geёrfd van zijn schoonouders. De (RK) families Eelmerinck, Woeltgens/Woeltjens, Noortwijck, Ockhorst, Sweverinck en Lanckhorst waren nauw verwant h) Hier zijn geen gegevens van bekend, maar Willems ouders overleden in 1675 en 1676, en in 1739 bleken zijn dochter Anna Catharina x Gijsbert van de Veld eigenaar te zijn. Willem Noortwijck overleed in 1729, zijn dochter Anna Catharina in 1737 en haar man Gijsbert van de Velde in 1740 (9) i) Woonde in 1651 op Groot Brandenborch maar was eerder 6 jaar pachter op Weulen Kranenbarg geweest (7) j) In 1651 boer op “halff erff Clein Cranenburg”, ca. 25 jaar oud en getuige in een grensgeschil tussen het erve Weulen Kranenbarg en het naastgelegen Groot Weverink. Laat tussen 1654 en 1674 een aantal kinderen dopen en wordt in 1691 nog genoemd. Was niet eigenaar Harmen Noortwijck, want die woonde op de Ockhorst, had andere kinderen en overleed in 1675. Daar Klein Kranenbarg (net als Groot Kr.) in die tijd eigendom was van Henrick (Berentsen op Klein) Lanckhorst mag aangenomen worden dat Weulen Kranenbarg een afsplitsing is van Klein Kranenbarg k) Neefje van Harmina Steelkamp en achterachterneef van Fenneken Vreeman l) Neefje van Harmen Besselink x Berendina Johanna Maria Sanders |
Bronnen |
1) GA: Archief Fam. van Dorth tot Medler. Toeg.nr. 0456, inv.nr. 292 2) GA: Archief Huis Vorden. Toeg. nr. 0438, inv.nr. 46 3) R. Kater et al., 1996. Boerderij- en Veldnamen in Vorden 4) Bevolkingsregister van Vorden 5) ECAL: Gemeentebestuur Vorden, bouwvergunningen 1940-2004. Toeg.nr. 1529, inv.nr. 6177 6) RAZ: ORA Schoutambt Zutphen. Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 221, 222, 224, 225, 231, 233, 239, 253, 398 (transcr. Ben Wullink, www.vordensverleden.nl) 7) GA: Archief Hof van Gelre en Zutphen. Toeg.nr. 0124, inv.nr. 5381 8) J. Renema, 2001. ‘Schade door des bisschops volck te Vorden gedaan.’ In: Oostgelders Tijdschrift voor Genealogie en Boerderijonderzoek 18, 1 9) E.A.M. Claassen, 2016. Noortwijck. Een geslacht van landheren te Vorden, 1500-1800. Canon van de geparenteerde familie Ockhorst, pp. 184, 244 10) GA: Archief van de marke van Vorden. Toeg.nr. 0366, inv.nrs. 159, 239, 824, 825, 841, 843, 848 11) GA: Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden. Resolutien Boek over Taxatien wegens de collaterale successien Periode 1768-1779. Toeg.nr. 0005, inv.nr. 474 12) GA: Archief Familie Gallée. Toeg.nr. 0459, inv.nrs. 13A, 13C 13) GA: Digilegger (Kadaster) 14) Nederduits-Gereformeerde doop- en lidmatenboeken van Vorden 15) GA: Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden. Oorlogsschade en kosten tijdens inval Munstersche troepen door geallieerden 1665-1666, Kerspel Vorden. Toeg.nr. 0005, inv. nrs. 1334 (transcr. Ben Wullink) 16: Nederduits-Gereformeerd doopboek van Ruurlo 17) Stichting Werkgroep Kadastrale Atlas Gelderland, 2011. Kadastrale Atlas Gelderland 1832, Vorden |
Bijzondere documenten |
|
Opgesteld door |
©2018 Gerda Rossel |
Laatst bijgewerkt |
03-09-2018 |
Overige bijzonderheden |
|
Foto's |
6: Bouwtekening 1969 (5) 7: De oude boerderij, midden 20e eeuw 8: Kadastrale hulpkaartjes (13) |