Beschrijving
Boerderijnaam |
HOGEVONDER en KLEIN HOGEVONDER |
Huidig adres |
Wildenborchseweg 34 |
Wijk |
Mossel (laatste wijkadres D 67) |
Oudste vermelding |
1678 (1) |
Oude benamingen |
|
Betekenis naam |
Een vonder, vlonder of vondel was een los bruggetje van planken of boomstammetjes (b.v. om een moeras over te steken). Een hoog vonder stond waarschijnlijk op palen |
Andere vermeldingen |
|
Verpondingskohier van Kreynck 1646 |
|
Leenaktenboeken |
|
Kadaster 1832 |
Sectie C nr. 253 |
Bouwjaar |
ca. 1797: afbraak Hogevonder ca. 1780: bouw Klein Hogevonder |
Verbouwing |
1854, 1914 (2, 3) 2010: afbraak en nieuwbouw (3) |
Type boerderij |
Hallenhuis |
Monument |
Het in 2010 afgebroken Klein Hogevonder was een gemeentelijk monument |
Eigenaren |
1783: Huis de Wildenborch (2, a) 1907: Harmen Nijenhuis (4) |
Bewoners |
Hogevonder: < 1678: Herman Hogevonder x Harmken Wanders 1678: zoon Herman Hogevonder 1x Elsken Lubberts Th(i)esselinck (1, b) 1695: wedr. Herman Hogevonder 2x Jenneken Dijckmans 1701: dochter Berentjen Hermssen x Jan Wanink 1725: dochter Anna Letta Hogevonder x Jan Roordink 1734: wedr. Jan Roordink 2x Jenneken Nijland 1749: Wolter Aartman 1x Wilmina Keppels, 2x Geertjen Groot Boevink 1749-1783: onbekend 1783: Jan Aartman (wedr. Megtelt Hietbrink) x Jenneken Kempkes (c) 1791-1797: wed. Jenneken Kempkes 2x Hendrik Jan Bouwmeester (d, e)
Klein Hogevonder: 1780: Berent Vlogman (tuinman) x Johanna Maria Dornhoeffer (wed. Johann Peter Hummerich) 1788: Jan Bergman (secretaris-rentmeester van de Wildenborch) x Lamberdina Groenouwe (f) 1814: Reint Westerholt (tuinman) (wedr. Trientje Elferink) 2x schoonzuster Tonia Elferink (5) 1835: Geurt Franciscus van der Vlerk (tuinman) x Catharina Maria Welmers 1837: Johannes Leonardus Kok (tuinman) x Willemina Hennij 1839: Harmen Nijenhuis (werkbaas) x Janna Elferink (g) 1867: Harmen Nijenhuis x Janna Elferink, en zoon Garrit Nijenhuis x Garritjen Sieverink 1880: wed. Janna Nijenhuis-Elferink, en zoon Garrit Nijenhuis x Garritjen Sieverink 1885: Garrit Nijenhuis x Garritjen Sieverink 1890: wed. Garritjen Nijenhuis-Sieverink 1899: wed. Garritjen Nijenhuis-Sieverink, en zoon Harmen Nijenhuis x Tonia Regelink 1916: Harmen Nijenhuis (werkbaas) x Tonia Regelink 1918: wedr. Harmen Nijenhuis 1928: wedr. Harmen Nijenhuis, en zoon Gerrit Nijenhuis x Aaltje Zweverink |
Bijzonderheden omgeving boerderij |
Op een kaart uit 1783 (6) zijn twee, dicht bij elkaar staande woningen te zien op en bij de plek van het huidige Klein Hogevonder. In een brief uit 1787 aan zijn moeder vroeg A.C.W. Staring of het huis (Hogevonder) zou blijven staan of niet (7), wat er op duidt dat het op de nominatie stond om te worden afgebroken (d) |
Bronnen |
1) Trouwboek Nederduits Gereformeerde Gemeente Lochem 2) Huisarchief van de Wildenborch 3) ECAL: Gemeentebestuur van Vorden. Bouwvergunningen. Toeg.nr. 1523, inv.nr. 995 4) Veilingboekje verkoop Wildenborch 5) J. Eefting, 1988. "Een Inbraak in de Kring van de Wildenborch." In: Vordense Kronyck 1988, 1 6) J.H. Hottinger, 1783. Figuratieve Caart van het Frontier der IJssels 7) M. Evers, 1996. De Vormingsjaren van A.C.W. Staring: Brieven en Documenten Betreffende zijn Studietijd in Harderwijk en Göttingen, 1784-1789 8) GA: Archief Huis Wildenborch. Toeg.nr. 0441, inv.nr. 3 RAZ: Oud-rechterlijk Archief Scholtambt Lochem (1616-1811), Breukenprotocol 1775-1808. Toeg.nr. 1104, inv.nr. 19 9) www.ahn.nl 10) H.J. Versfelt, 2011. De Hottinger-atlas van Noord- en Oost Nederland |
Bijzondere documenten |
|
Opgesteld door |
©2020 Gerda Rossel |
Laatst bijgewerkt |
01-06-2020 |
Overige bijzonderheden |
a) Huwelijksvoorwaarden A.C.W. Staring en J.A.C. van der Muelen 20-07-1798, waarin wordt vermeld dat het erve en goed Hogevonder met een stuk land op den Nieuwenkamp, beiden onder het Schependom Lochem, in 1783 waren aangekocht b) Elsken Lubbertsen Thesselinck, “dienstmaeghd op de Wildenborgh”, kwam van het Tesselink in Rekken, en Harmen Hogevonder was “kooijer” (kooiker: beheerder van een eendenkooi) van beroep (8). Zijn huis lag in het zgn. Sek (een laagliggend, regelmatig onder water staand gebied, vernoemd naar en vaak begroeid met het etymologisch verwante zegge) aan de dijk van de Wildenborch naar Lochem. Op een kaart van de Wildenborch uit 1564 van Nicolaas van Geelkercken staan het sek ("die Seck meest water itsonts"), de dijk ("dijxken naer Lochem duer die Seck") en het vonder ("vondelen") reeds aangegeven c) Jan Aartman was een neef van Wolter Aartman d) Hendrik Jan Bouwmeesters broer Gerrit Bouwmeester was tuinbaas op de Wildenborch, maar werd in 1788 vervangen door iemand anders (7) e) Hendrik Jan Bouwmeester schoot tijdens een jachtpartij op 04-01-1797 per ongeluk zijn buurjongen Harmen Nijland dood (9). Na deze datum is er niets meer te vinden in de archieven, noch over de schutter noch over zijn woning, maar aan te nemen valt dat hij niet lang na het noodlottige jachtongeval is vertrokken en dat het huis daarna is afgebroken f) De man van Lamberdina Groenouwe’s zuster, Waander Hogevonder of Jolink genaamd, was in 1746 geboren op Hogevonder g) Janna Elferink was een zuster van Trientje en Tonia Elferink |
Foto's |
2, 3: Funda 10: (9) 11: (10; bewerkt) |